Obrona cywilna

Pod pojęciem obrony cywilnej /ochrony ludności, ochrony cywilnej / należy rozumieć zapewnienie bezpieczeństwa ludziom, ich mieniu i środowiska przed wypadkami i klęskami każdego rodzaju. Innymi słowy – zgodnie z przepisami prawa – obrona cywilna RP jest pozamilitarnym elementem systemu obronnego państwa i stanowi kompleks wewnętrznie skoordynowanych interdyscyplinarnych przedsięwzięć o charakterze planistycznym, organizacyjnym, szkoleniowym, logistycznym i inwestycyjnym.

Elementy powyższej definicji świadczą o humanitarnej istocie obrony cywilnej i stawiają ją na należnym miejscu w systemie obronnym państwa.  Początki obrony cywilnej sięgają I wojny światowej. Pierwsze bomby zrzucone z samolotów wojskowych na Paryż, Piotrogród i Freiburg dowiodły, że należy się liczyć z możliwością przenikania na zaplecza wojujących stron i niszczenia obiektów cywilnych. Dlatego też w poszczególnych państwach zaczęto tworzyć system obronny, chroniącego wnętrze danego kraju. Francja, Wielka Brytania i Niemcy jako pierwsze zaczęły konkretyzować te zamiary, tworząc system zwany obroną przeciwlotniczą.

Zrozumienie potrzeby organizacji ochrony ludności cywilnej zaowocowało w Polsce utworzeniem w latach dwudziestych dwudziestego wieku Towarzystwa Obrony Przeciwgazowej i Ligi Obrony Powietrznej Państwa. Ustawa sejmowa z 1934 roku o obronie przeciwlotniczej zainicjowała proces kształtowania się sfery obronności kraju, noszącej znamiona współczesnej obrony cywilnej, której etapy rozwoju można ująć w następujące ramy czasowe:

• 1922 – 1939 – Ochrona Przeciwlotnicza i Przeciwgazowa;
• 1939 – 1945 – Samoobrona ludności w czasie wojny i okupacji;
• 1945 – 1964 – Terenowa Obrona Przeciwlotnicza;
• 1964 – 1973 – Powszechna Samoobrona;
• od 1973     – Obrona Cywilna.

Całokształt zagadnień dotyczących ochrony ludności cywilnej w konfliktach zbrojnych ujęto w Konwencjach Genewskich przyjętych sierpnia 1949r., które Polska ratyfikowała w 1954 r. Są to:

• I konwencja o ochronie osób cywilnych i chorych w armiach czynnych;
• II konwencja o polepszaniu losu rannych, chorych i rozbitków sił zbrojnych na morzu;
• III konwencja o traktowaniu jeńców wojennych;
• IV konwencja o ochronie osób cywilnych podczas wojny.

Uzupełnieniem Konwencji Genewskich są dwa Protokoły Dodatkowe
z 1977r.:

• I- dotyczy ochrony ofiar konfliktów zbrojnych o charakterze      międzynarodowym;
• II- dotyczy ochrony ofiar konfliktów nie mających charakteru międzynarodowego.

Polska ratyfikowała oba Protokoły dopiero we wrześniu 1991 r.

Załączniki

Informacje

Rejestr zmian